De Franse toenadering tot Centraal-Azië

Op 1–2 november ging Frans president Macron naar Kazakhstan en Uzbekistan. Het idee is dat deze landen de verbinding vormen tussen Europa en Azië. Macron, Kassym-Jomart Tokaïev (president Kazachtstan) en Sjavkat Mirzijojev (president van Uzbeskistan) moeten als oude Sovjetstaten toegang vinden tot Europa.

Frankrijk heeft omwille van de Coup in Niger en de oorlog met Rusland een tekort aan uranium import dat voornamelijk wordt gebruikt voor elektriciteitscentrales, Frankrijk heeft 56 elekticiteitscentrales. Sinds de oorlog met Rusland verminderde de uranium export met 14% en in Kazakhstan verhoogt die met 13%. Niger was ook een belangrijke exporteur, maar Kazakhstan en Uzbekistan stonden op eerste en derde plaats.

Kazakhstan

Macron werd goed ontvangen bij president Kassym-Jomart Tokayev van Kazakhstan. Macron bedankte Tokayev dat hij neutraal was gebleven bij de oorlog in Oekraïne. Dat duidt erop dat Centraal-Azië naast de Chinese invloed ook steun wil van Europa.

Er zijn al verschillende Franse Presidenten naar Centraal-Azië geweest. Toch was Macron na Mitterrand maar de tweede president die naar Kazachstan ging. Macron flirtte met de Kazachse cultuur en werd ontvangen in het presidentieel paleis.

Het belangrijkste dat onthouden moet worden is dat Macron een deal wilt sluiten om meer uranium te importeren. Hij beloofde ook om know-how ten dienste te stellen van Kazachstan, om uranium om te zetten in elektriciteit in het land met de grootste hoeveelheid aan uranium. Daarnaast wil Europa fossiele brandstoffen importeren om op die manier Rusland te kunnen overslaan. Ook zou er in de sector van hernieuwbaar mineralen en ruimtevaart beslissingen genomen worden.

We mogen blij zijn dat Kazachstan als oud-Sovjetland toenadering zoekt tot ons. Natuurlijk zal de competitie met Rusland en China hartig worden in die regio. De grootste investeerder in Centraal-Azië is nog altijd China.

Oezbekistan

Er is sinds dertig jaar geen Franse President in Oezbekistan geweest. Terwijl het land zich in 2016 opende voor de wereld is er nu maar een strategisch partnerschap met Oezbekistan. Dit draait voornamelijk rond Uranium en het afzien van steun aan Rusland tijdens de oorlog tegen Oekraïne. Frankrijk wil een tramlijn in Oezbekistan maken en hulp bieden op vlak van landbouw.

Het lijkt duidelijk dat Uranium en de invloed beperken van Türkiye, Rusland en China de hoofdmaterie is. Macron en de president van Oezbekistan Sjavkat Mirzijojev spraken af in het idylische Samarkand dus er was ook een belangrijk cultureel luik aan de reis dat voorgesteld gaat worden aan de inwoners van Frankrijk.

De belangrijkste reactie op dit bezoek was van Rusland. Poetin vroeg onmiddellijk een verbreking van het kernwapentest-programma. En China opende in Xinjiang een belastingvrije zone, natuurlijk is minder duidelijk of dit een reactie was op de Franse toenadering tot Centraal-Azië.